Wykonanie powłoki malarskiej na elewacji jest najprostszym sposobem podniesienia jej walorów estetycznych i użytkowych. Nowoczesne farby elewacyjne pozwalają na wykonanie barwnej powłoki o wysokiej odporności na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych, zabrudzanie, procesy erozji oraz porost glonów i grzybów.
Jednak największymi zaletami tej formy odświeżenia i zabezpieczenia elewacji są łatwość wykonania i możliwość swobodnego kształtowania wizerunku architektonicznego budynku.
Główne korzyści malowania elewacji?
- Okresowa
renowacja i konserwacja powierzchni;
- Podniesienie odporności elewacji na działanie niekorzystnych warunków zewnętrznych;
- Możliwość swobodnego kształtowania wizerunku architektonicznego budynku (przez zmianę kolorystki);
- Wysoka trwałość i przyczepność powłoki malarskiej do podłoża;
- Zwiększenie odporności elewacji na porost glonów i grzybów (przy zastosowaniu farb w wersji zabezpieczonej);
- Możliwość mostkowania drobnych rys i pęknięć podłoża (przy zastosowaniu farb z dodatkiem mikrowłókien);
- Stosunkowo łatwy i prosty sposób wykonania renowacji.
Skuteczna ochrona przed warunkami zewnętrznymi
Ściany zewnętrzne chronią budynek przed działaniem niekorzystnych warunków atmosferycznych i są nieustannie narażone na destrukcyjne działanie: opadów deszczu, śniegu, mrozu, zmian temperatur oraz słońca i wiatru. W miarę upływu czasu zewnętrzna powłoka elewacji podlega procesom starzenia i aby dalej mogła skutecznie chronić budynek powinna być okresowo odnawiana – w naszych warunkach najlepiej raz na 5 lat. Do malowania i renowacji elewacji najczęściej stosowane są dyspersyjne farby akrylowe, dostępne w najszerszej palecie kolorów. Tworzą one dość szczelne powłoki o wysokich parametrach użytkowych i wysokiej odporności na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych. Jednak w przypadku malowania „świeżych” podłoży mineralnych konieczne jest zachowanie pełnego okresu sezonowania ze wzgl. stosunkowo niską paroprzepuszczalność tej powłoki malarskiej.
Trwałe wymalowania na podłożach mineralnych
Większość istniejących budynków posiada elewację wykonaną z materiałów mineralnych tj. tynk cementowy i cementowo-wapienny, a na te nowo wykonywane często stosowane są cienkowarstwowe tynki: mineralne, krzemianowe (silikatowe) i polikrzemianowe. Do malowania takich podłoży o mineralnym charakterze najlepsza jest farba na bazie spoiwa krzemianowego, jakim jest potasowe szkło wodne. W grupie takich produktów powłokowych popularnie nazywanych „silikatowymi” występują dwa rodzaje farb: krzemianowe i polikrzemianowe. Te wyjątkowe produkty malarskie na bazie potasowego szkła wodnego tworzą trwale związaną z podłożem dekoracyjną powłokę o mineralnym charakterze, wysokiej paroprzepuszczalności i ograniczonej nasiąkliwości powierzchniowej. Zapewniają przy tym wysoką odporność na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych oraz znacznie spowalniają proces zabrudzania elewacji. Farby polikrzemianowe w odróżnieniu od typowych farb krzemianowych (silikatowych) są łatwe w aplikacji i mało podatne na niekorzystne warunki wiązania i aplikacji a także, można je z powodzeniem stosować na podłożach pokrytych wcześniej powłoką, wyprawą na bazie tworzyw sztucznych. Farby krzemianowe i polikrzemianowe dostępne są w ograniczonej palecie kolorów o wysokiej trwałości, uzyskiwanych wyłącznie przy użyciu pigmentów nieorganicznych.
Farby zapewniające najwyższą ochronę elewacji
Przy wykonywaniu powłoki malarskiej na elewacjach obiektów narażonych na intensywne działanie warunków atmosferycznych oraz na budynkach zlokalizowanych bezpośrednio przy drogach o dużym natężeniu ruchu, w pobliżu zakładów przemysłowych oraz w centrach dużych miast najlepiej sprawdzają się farby silikonowe. Farby te pozwalają na wykonanie dekoracyjnych i ochronnych powłok o wysokiej odporności na zabrudzanie i działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych. Tworzą trwałą powłokę o wysokiej paroprzepuszczalności i niskiej nasiąkliwości powierzchniowej. Po zmoczeniu powłoki silikonowej na jej powierzchni występuje efekt „odpychania” cząsteczek wody. Efekt ten skutecznie zabezpiecza elewację przed działaniem opadów atmosferycznych i znacznie redukuje osadzanie się zanieczyszczeń. Farby silikonowe można stosować na wszelkich podłożach mineralnych jak i pokrytych powłoką, wyprawą na bazie tworzyw sztucznych. Oferowane są w szerokiej palecie kolorów możliwych do uzyskania przy użyciu pigmentów nieorganicznych.
Dodatkowa ochrona przed rozwojem glonów i grzybów
W przypadku wykonywania powłoki malarskiej na elewacjach budynków narażonych na porost glonów i grzybów, szczególnie przy renowacji systemów ociepleń oraz przy malowaniu budynków położonych w miejscach zacienionych, o podwyższonej wilgotności i miejscach o dużej koncentracji roślin warto zastosować min. 2 warstwy farby elewacyjnej ze specjalnym zabezpieczeniem przed porostem glonów i grzybów /często dostępnym w formie usługi dodatkowej/. Jeżeli porost glonów i grzybów występuje już na elewacji to przed zastosowaniem zabezpieczonej farby elewacyjnej konieczne jest odkażenie podłoża odpowiednim preparatem glono- i grzybobójczym.
Renowacja tynku pokrytego drobnymi rysami
W przypadku konieczności wykonania renowacji podłoża pokrytego drobnymi rysami o szer. do 0,3 mm (jak np. przy drobnych rysach skurczowych tradycyjnej wyprawy tynkarskiej) należy pamiętać, aby do wykonania pierwszej warstwy zastosować farbę zbrojoną mikrowłóknami (często dostępnym w formie usługi dodatkowej), zaś drugą warstwę wykonać tą samą farbą, ale już bez dodatkowego zbrojenia.
Jakie są najczęstsze błędy przy malowaniu elewacji i jak ich unikać
- Nie właściwe przygotowanie podłoża. Podłoże pod elewacyjną powłokę malarską powinno być nośne, odtłuszczone, czyste i suche oraz wolne od plam i wykwitów pochodzenia chemicznego i biologicznego. Wszelkie luźne niezwiązane z podłożem warstwy należy wcześniej usunąć. Stare podłoża mineralne należy zmyć rozproszonym strumieniem wody. W przypadku nanoszenia farby na nowo wykonanych podłożach mineralnych konieczne jest zachowanie odpowiedniego okresu sezonowania podłoża.
- Niewłaściwe dobrany rodzaj farby do właściwości podłoża. Farby elewacyjneróżnią się swoim składem i właściwościami i dlatego powinny być odpowiednio dobrane do rodzaju i stanu technicznego podłoża. W przypadku renowacji starych i osłabionych tynków akrylowych należy zastosować farbę polikrzemianowa o niskich naprężeniach powłokowych podczas wysychania. Przy czym, trzeba pamiętać iż typowe farby krzemianowe (silikatowe) można stosować wyłącznie na podłoża mineralne.
- Nie gruntowanie chłonnego podłoża. Przed nanoszeniem farby podłoża chłonne lub kredujące należy zagruntować odpowiednim dla danej farby, systemowym preparatem gruntującym. System powłokowy tworzy zawsze farba i odpowiednio dobrany oraz przetestowany preparat gruntujący, dlatego aby uzyskać zamierzony efekt końcowy należy zawsze stosować rozwiązania systemowe. Do nanoszenia farby przystępujemy dopiero po odpowiednim wysezonowaniu preparatu gruntującego, zgodnie z określonym przez producenta reżimem technologicznym.
- Nakładanie farby podczas niekorzystnych warunków zewnętrznych. W celu uniknięcia zjawiska powstawania różnic kolorystycznych niezbędne jest wykonanie powierzchni stanowiącej odrębną całość architektoniczną w jednym cyklu roboczym. Podczas nanoszenia i wysychania farby powinna panować bezdeszczowa pogoda z temperaturą od +5°C do +25°C. Nie powinno się wykonywać prac na powierzchniach bezpośrednio nasłonecznionych, przy silnym wietrze i przy dużej wilgotności powietrza. W celu zabezpieczenia całkowicie niewyschniętej powłoki przed działaniem niekorzystnych czynników atmosferycznych, zaleca się zastosowanie na rusztowaniach odpowiednich siatek ochronnych.
- Nakładanie powłoki o niewłaściwej grubości lub nadmierne rozcieńczanie farby. Farba elewacyjna powinna być zawsze nakładana min. w 2 cienkich warstwach, zapewniających całkowite i równomierne pokrycie podłoża. Nałożenie tylko jednej warstwy nie pozwala na uzyskanie odpowiedniej grubości powłoki zapewniającej jej trwałość i wytrzymałość na działanie czynników zewnętrznych. Natomiast dodanie do farby zbyt dużej ilości wody może spowodować zmniejszenie stopnia krycia, różnice w odcieniach oraz znaczne pogorszenie właściwości wytrzymałościowych powłoki.
Zastrzeżenie: przedstawione w niniejszym artykule metody postępowania stanowią jedynie propozycje działań, które w konkretnej sytuacji ze względu na specyfikę danego przypadku mogą się nie nadawać do zastosowania i nie gwarantować osiągnięcia takiego efektu. Wobec tego, przed zastosowaniem określonego sposobu postępowania należy go każdorazowo poddać analizie przez pryzmat posiadanej specjalistycznej wiedzy technicznej lub skonsultować ze specjalistami w zakresie danej dziedziny. Każdorazowo należy również stosować się do wymogów wynikających z norm i certyfikatów dotyczących konkretnych produktów. Farby KABE Polska sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności, ani za szkody wywołane zastosowaniem metod opisanych w niniejszym artykule, ani za fakt, że produkty marki Farby KABE mogą się w konkretnej sytuacji nie nadawać do zastosowania w sposób opisany w niniejszym artykule.
